Τι ανάπτυξη θέλουμε? Η περίπτωση του λιμανιού στο Τυμπάκι.

Ελευσίνα σήμερα: Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα....

Κάποτε 20χλμ μακριά από την Αθήνα, υπήρχε μια μικρή πόλη πάνω στη θάλασσα, η Ελευσίνα. Πίσω της απλώνονταν μια μικρή εύφορη πεδιάδα, το Θριάσιο Πεδίο. Η πόλη αυτή υπήρξε στο μακρινό παρελθόν ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της Αρχαίας Ελλάδας, μέγιστο θρησκευτικό κέντρο της αρχαιότητας. Ο τόπος ήταν ευλογημένος: Ήρεμα νερά, ελαιώνες, και η παρουσία της Περσεφόνης να στεφανώνει τη φύση και τους ανθρώπους βγαίνοντας από τα έγκατα της Γης κάθε άνοιξη. 

Τα χρόνια πέρασαν, τα φτηνά εργατικά χέρια μετά την καταστροφή του 1922 πολλαπλασιάστηκαν και κατά συνέπεια τα πρώτα εργοστάσια εμφανίστηκαν στην Ελευσίνα λόγω του φυσικού της λιμανιού και της γειτνίασης με την πρωτεύουσα. 

Και μετά ήρθε ο Πόλεμος και ο Εμφύλιος που πίσω τους άφησαν μαι Ελλάδα ερείπιο... 

Στις μεταπολεμικές δεκαετίες αρχίσαμε να μιλάμε και να αναζητούμε την Ανάπτυξη που θα μας έβγαζε πια από το τέλμα.

Ίσως τότε να μην γνωρίζαμε..... 

Να μην γνωρίζαμε ούτε καν σε παγκόσμιο επίπεδο, τι σημαίνει νέφος, τι σημαίνει ρύπανση, τι σημαίνει περιβάλλον, τι σημαίνει ποιότητα ζωής, τι σημαίνει αειφορία.
Το αποτέλεσμα της "ανάπτυξης" γνωστό: Η Ελευσίνα γέμισε με διυλιστήρια πετρελαίου, χαλυβουργική βιομηχανία, τσιμεντοβιομηχανίες, ναυπηγεία, διαλυτήρια πλοίων και το Θριάσιο Πεδίο με βιομηχανικές μονάδες και ένα στρατιωτικό αεροδρόμιο, τα περισσότερα από αυτά χτισμένα πρόχειρα και άναρχα, δίπλα στα σπίτια των κατοίκων και τις αρχαιότητες.

Αποτέλεσμα: Η Ελευσίνα σήμερα βουλιάζει στην ρύπανση και την υποβάθμιση. Η ήρεμη θάλασσα μπροστά της είναι πλεον η πιο ρυπασμένη θαλάσσια περιοχή στην Ελλάδα. Οι αρχαιότητές της πνίγονται από τσιμινιέρες και παλιοσίδερα. 

-----------------------------------

 

Τυμπάκι: Μια τεράστια αμμουδιά και στο βάθος ο Ψηλορείτης

Στην νότια Κρήτη, στις ακτές του ζεστού Λιβυκού Πελάγους βρίσκεται μια άλλη περιοχή, η περιοχή της Μεσσαράς. Πρόκειται για μιά τεράστια πεδιάδα ανάμεσα σε ψηλα βουνά που καταλήγει σε μια εξίσου τεράστια αμμουδερή παραλία μήκους 10χλμ. Στην κατάληξή της υπάρχει μια αγροτική κωμόπολη, το Τυμπάκι. 

Η Μεσσαρά είναι ίσως η περιοχή με τη μεγαλύτερη παραγωγή κηπευτικών από θερμοκήπια στην Ελλάδα. Πλούσια γη, με μάλλον πλούσιους αγρότες - καλλιεργητές θερμοκηπιακών ειδών (κυρίως ντομάτες) σε χιλιάδες στρέμματα. Το κλίμα ιδανικό, νερά σχετικά άφθονα (τα τελευταία χρόνια υπάρχει όμως πρόβλημα υπεράντλησης). Τι πιο ιδανικό για να αναπτυχθεί μια πραγματικά καινοτόμος και παραγωγική μορφή αγροτικής παραγωγής όπως για παράδειγμα οι βιολογικές καλλιέργειες!?.

Το αρχαίο λιμάνι του Κομμού και στο βάθος το Τυμπάκι

Η Μεσσαρά όμως είναι και μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές περιοχές παγκοσμίως. Εκεί βρίσκεται το μινωϊκό παλάτι της Φαιστού (1700 π.χ.), αλλά και το επίνειό της στη θέση Κομμός (οι ανασκαφές εκεί είναι ακόμη σε εξέλιξη), καθώς και ο διάδοχος της Φαιστού μινωϊκός οικισμός στη θέση Αγ. Τριάδα. Ένα από τα παλαιότερα δείγματα εξελιγμένου πολιτισμού στην Ευρώπη βρίσκονται ακριβώς εδώ. Πρόκειται για τους πρωτομινωϊκούς τάφους κυρίως στο χωριό Καμηλάρι. 

Μάταλα: Λίγα χιλιόμετρα πιο πίσω έρχεται η ...ανάπτυξη

Δεν είναι όμως μόνο αυτό.
Η περιοχή είναι και τουριστικό κέντρο, όχι τόσο αναπτυγμένο όσο θα μπορούσε, αλλά με μεγάλες προοπτικές και δυνατότητες. Άλλωστε εδώ βρίσκεται και ένα από τα πιό γνωστά σημεία αναφοράς (landmarks) του Ελληνικού τουρισμού, ο κόλπος και ο βράχος στα Μάταλα. Οι δυνατότητες ποιοτικής τουριστικής ανάπτυξης γίνονται ακόμα μεγαλύτερες, αφού σε λίγο καιρό πρόκειται  να κλείσει ένα μικρό στρατιωτικό αεροδρόμιο στην περιοχή, το οποίο κόβει μέχρι σήμερα την αμμουδερή παραλία στα δύο, καταλαμβάνοντας μεγάλο τμήμα της.

Και βέβαια, η περιοχή έχει και ιδιαίτερο οικολογικό ενδιαφέρον. Είναι ενταγμένη στο δίκτυο NATURA 2000 (GR4310004, GR4310012, GR4310007) γιατί είναι καταφύγιο ορνιθοπανίδας ενώ είναι διαπιστωμένα τόπος αναπαραγωγής της Χελώνας Caretta-Caretta. 

Να λοιπόν θα έλεγε κανείς, ένας ιδανικός τόπος που μέχρι σήμερα έχει γλιτώσει εν πολλοίς την κατάρα του αυθαιρέτου και του φτηνού τουρισμού, και η οποία διαθέτει τεράστιες δυνατότητες αγροτικής και τουριστικής και ανάπτυξης, παγκόσμιας εμβέλειας αρχαιολογικό ενδιαφέρον και μεγάλη οικολογική σημασία. 

Ιδού ένας ιδανικός τόπος που διαθέτει ό,τι ακριβώς χρειάζεται για την ανάπτυξη ενός άλλου σύγχρονου και ανταγωνιστικού μοντέλου ποιοτικής ανάπτυξης (σε συνδιασμό με την υφιστάμενη ιδιαίτερα κερδοφόρα αγροτική παραγωγή), στηριγμένη στον αρχαιολογικό, οικολογικό αγροτουρισμό σε αναζήτηση τουριστών υψηλού επιπέδου που ψάχνουν για υπηρεσίες υψηλής ποιότητας.  

Όμως, η Ελλάδα βιώνει και πάλι μια καταστροφή, όπως και τότε μετά τον Πόλεμο............

Τα ζητήματα που τίθενται είναι λίγο πολύ τα ίδια, όπως την εποχή που η Ελευσίνα ήταν ένας μικρός παράδεισος. Ανάπτυξη είναι και πάλι το αίτημα. Ανάπτυξη γρήγορα και πάση θυσία για να φύγουμε από το νέο τέλμα.
Όμως αντί να ακολουθήσουμε το αειφόρο μοντέλο που μόλις περιέγραψα, φαίνεται ότι ακολουθούμε και πάλι τα ίδια, παλιά, αναχρονιστικά και ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΑ βήματα του παρελθόντος.

Να τι ονειρεύεται η κυβέρνηση για τον Κόλπο της Μεσσαράς.

Να πως αντιλαμβάνεται την ανάπτυξη:

Τα φαραωνικά σχέδια περιλαμβάνουν την δημιουργία ενός τεράστιου διαμετακομιστικού λιμανιού που θα χρησιμεύει για την μεταφόρτωση containers που θα έρχονται με πλοία (μιλάμε για πλοία 300+ μέτρων μήκους...) από την Κίνα και θα μοιράζονται με άλλα πλοία σε διάφορους ευρωπαϊκούς προορισμούς. Μιλάμε για περίπου 1.000.000 containers ετησίως (νεώτερες πληροφορίες μιλάνε για 2.000.000 ....), ένας αριθμός περίπου ίσος με όσα διακινεί η COSCO στον Πειραιά.........

Τα αποτελέσματα και η πλήρης αλλοίωση του τοπίου και του περιβάλλοντος που θα επέλθει δεν είναι δύσκολο να τα φανταστεί κανείς. Πλήρης μεταβολή των χρήσεων γης στην περιοχή, τσιμεντοποίηση της ακτής, ρύπανση θάλασσας και ακτών,  ηχορύπανση, κλπ, κλπ....

Αντί λοιπόν η εμπειρία της Ελευσίνας, (αλλά και του Περάματος, του Ικονίου, του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης) να μας αποτρέψει από μία τραγική επανάληψη της καταστροφής, η κυβερνώντες προσπαθούν για άλλη μια φορά να ικανοποιήσουν τα οικονομικά συμφέροντα των γνωστών οικογενειών της Κρήτης που για χρόνια λυμαίνονται το νησί με ένα τρόπο λειτουργίας που αντίστοιχο βρίσκει κανείς μόνο στη Σικελική Μαφία.  

Και για να γίνει αυτό πρέπει το Τυμπάκι να γίνει Ελευσίνα και η Μεσσαρά Θριάσιο!

Τα ψέματα που αραδιάζουν στον ντόπιο πληθυσμό ξεπερνούν κάθε όριο. 

Θα τα καταρρίψω λοιπόν ένα προς ένα:

1. Το λιμάνι θα διευκολύνει την απευθείας μεταφορά των αγροτικών προϊόντων στις Ευρωπαϊκές αγορές.

Ψέμα!

Το λιμάνι θα είναι "κλειστού" τύπου ώστε τα κινέζικα κοντέινερ να μην φορολογούνται κατά τη διάρκεια της μεταφόρτωσης. Καμμία άλλη δραστηριότητα δεν θα είναι επιτρεπτή. 

Αλλά και έτσι να μην ήταν, μήπως σήμερα το λιμάνι του Ηρακλείου (1 ώρα δρόμος από τη Μεσσαρά) δεν εξυπηρετεί την περιοχή? Έχει κάτι να κερδίσει ο αγρότης αν γλιτώσει τα μεταφορικά μιας ώρας δρόμου? Και επιπλέον, ποιά από τα προϊόντα που παράγει η περιοχή (οπωροκηπευτικά) μεταφέρονται στην Ευρώπη με ......καράβια?!?!?!
 

2. Το λιμάνι θα προσελκύσει Τουρισμό και θα φέρει κρουαζερόπλοια.

Ψέμα!

Ποιος τουρίστας θα κάνει διακοπές ακριβώς δίπλα σε μια ζώνη λιμανιού μεταφόρτωσης? Ποιος τουρίστας θα θελήσει να κάνει μπάνιο σε ρυπασμένη θάλασσα? Ποιός τουρίστας κάνει μπάνιο σήμερα στην Ελευσίνα?

Ποιό κρουαζερόπλοιο κάνει στάση στο Πέραμα για να κάνει στάση και στη Μεσσαρά? Δεν θα προτιμήσει το Ηράκλειο από τις αποβάθρες με τα εκατομμύρια κοντέινερς? 

Η μόνη αλήθεια είναι ότι το λιμάνι θα καταστρέψει την υφιστάμενη τουριστική δραστηριότητα και θα στερήσει από τους κατοίκους κάθε μελλοντική δυνατότητα τουριστικής ανάπτυξης. 
 

3. Το λιμάνι θα φέρει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας

Ψέμα!

Οι λίγες θέσεις εργασίας (περίπου 1000 υπολογίζονται) θα αφορούν τεχνικό προσωπικό που θα δουλεύει στις αποβάθρες. Πόσες όμως χιλιάδες θέσεις εργασίας θα χαθούν από την αγροτική γη που θα τσιμεντωθεί και από τις υφιστάμενες τουριστικές μονάδες που θα κλείσουν?

4. Το λιμάνι θα δημιουργήσει νέες δραστηριότητες στη γύρω περιοχή που θα σχετίζονται με την εξυπηρέτηση των πληρωμάτων και των φορτοεκφορτωτών. 

Άψογο επιχείρημα!

Οι μόνες νέες "δραστηριότητες" που θα αναπτυχθούν στην περιοχή θα είναι κωλόμπαρα για την εξυπηρέτηση των πηγμένων ναυτών της COSCO και των χαμηλά αμοιβόμενων εργατών. 

Αν οι κάτοικοι της περιοχής θέλουν να ανταλλάξουν για τα παιδιά τους τις σημερινές κερδοφόρες και με μεγάλες προοπτικές αγροτικές και τουριστικές τους δραστηριότητες με μελλοντικές χαμηλά αμοιβόμενες θέσεις εργασίες σε κωλόμπαρα (κονσομασιόν, σερβιτόροι), με γειά τους με χαρά τους!!

5. Το λιμάνι θα προσφέρει έσοδα στο Δημόσιο από τη φορολόγησή του και τον ΦΠΑ.

Ψέμα!

Το λιμάνι όπως προείπα θα είναι "κλειστού" τύπου. Θα έχει ειδικό φορολογικό καθεστώς, διαφορετικά δεν υπήρχε περίπτωση οι Κινέζοι να ενδιαφερθούν για αυτό.  
Ακόμα και τα όποια έσοδα που θα ειπράξει το Δημόσιο θα είναι πολύ μικρότερα από τα διαφυγόντα έσοδα λόγω της μειωμένης αγροτικής και τουριστικής δραστηριότητας που το ίδιο το λιμάνι θα προκαλέσει. 

Αν μετά απ' όλα αυτά και χωρίς να αναφερθώ επί της ουσίας στα τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα υπάρχει έστω και ένας κάτοικος της περιοχής που να επιθυμεί το φαραωνικό αυτό έργο..... τότε η ηλιθιότητα αποδεικνύεται ανίκητη!

Τέλος, θα μπορούσε να πει κάποιος: "καλά ρε φίλε, όλη η Ελλάδα είναι ένα μνημείο της φύσης, να μην γίνει πουθενά ένα τέτοιο έργο?? ".

Κι όμως! Υπάρχει τέτοιο ολοκληρωμένο έργο που το έχει πληρώσει χοντρά ο Ελληνικός λαός και η ΕΕ, όμως παραμένει έρημο. Είναι το Λιμάνι του Αστακού στην Αιτωλ/νία, έκτασης 1500 στρεμμάτων που μέχρι σήμερα είναι παντελώς αναξιοποίητο (πηγή)!! Εκεί όμως φαίνεται δεν υπάρχουν τα συμφέροντα των Βαρδινο-Κεφαλλο- .......γιώργηδων για να πιέσουν.

-----------------------------

Ας το πάρουν όλοι χαμπάρι:
 

Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας που θα την οδηγήσει στην Ανάπτυξη είναι η ιστορία της, ο πολιτισμός της, το περιβάλλον της, η αγροτική της παραγωγή και η ποιότητα των επιστημόνων της. 

Η Μεσσαρά είναι ένα ιδανικός τόπος που μπορεί πιλοτικά να δείξει τις Ελληνικές δυνατότητες σε αυτούς τους τομείς. 
Έχει ό,τι ακριβώς χρειάζεται για την ανάπτυξη ενός άλλου σύγχρονου και ανταγωνιστικού μοντέλου ποιοτικής και βιώσιμης ανάπτυξης. 

Ας μην επαναλάβουμε ξανά τα λάθη του παρελθόντος, τα λάθη της Ελευσίνας, τα λάθη του μετεμφυλιακού καθεστώτος. 
 

Ας πάμε επιτέλους μπροστά! 

Η ζωή αλλάζει δίχως να κοιτάζει τη δική σου μελαγχολία, κα Δημουλά!

"Η ζωή αλλάζει

δίχως να κοιτάζει

τη δική σου μελαγχολία",

έλεγε κάποτε ο Σαββόπουλος ............

Ο λόγος με αφορμή τη πρόσφατη βαβούρα πέριξ των δηλώσεων της ποιήτριας Κικής Δημουλά που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων (αρνητικών και θετικών) μιλώντας σε εκδήλωση σχετικά με την Κυψέλη, όπου έχει περάσει τα 76 από τα 81 χρόνια της ζωής της. Τα σχόλια στα οποία επικεντρώθηκε η κριτική αφορούν το τρόπο που εκείνη ερμηνεύει την συμβίωση των Ελλήνων κατοίκων της Κυψέλης με τους πολυάριθμους μετανάστες που έχουν συγκεντρωθεί στην περιοχή τα τελευταία 20 χρόνια.

Οι απόψεις που εξέφρασε η κα Δημουλά δεν είναι τίποτε από αυτά που θα διαβάσετε από τους διάφορους σχολιαστές του Τύπου και του Διαδικτύου.
Οι απόψεις που εξέφρασε η κα Δημουλά δεν είναι ούτε "ρατσιστικές", ούτε "φιλομεταναστευτικές", ούτε "ρεαλιστικές απεικονίσεις" τις πραγματικότητας.

Είναι απλά τα λόγια ενός υπέργηρου ανθρώπου που αναπολεί το παρελθόν και αδυνατεί να αντιληφθεί και να ζήσει το παρόν.



Σταχυολογώ τα πιο ενδιαφέροντα κατά τη γνώμη μου σχόλιά της σε σχέση με την Κυψέλη και τους μετανάστες, προσπαθώντας να ξεχωρίσω την πραγματικότητα από τις (σχεδόν πάντα) εξιδανικευμένες αναμνήσεις και την αλήθεια από τους ευσεβείς πόθους :
(με πλάγια γράμματα οι αυθεντικές δηλώσεις - με κανονικά γράμματα τα δικά μου σχόλια. Πηγή κειμένου εδώ. )

1. Η Κυψέλη ήταν παράδεισος, η οδός Πυθίας που έζησα ήταν ωραίες μονοκατοικίες με κήπους όλα τα σπίτια, γνώριμοι οι κάτοικοι πάρα πολύ, γραφική η Φωκίωνος Νέγρη όπου κατηφόριζα για το Γυμνάσιο το 6ο για την οδό Επτανήσου.

Τώρα έχουν φυτρώσει πάρα πολλά καφενεία εκεί ,τέλος πάντων έζησα εκεί αφού ήταν του πατέρα μου το σπίτι, μετά παντρεύτηκα το 1954, πήγα δυο γωνίες παρακάτω έζησα και εκεί για 15 χρόνια με μια συνεχή νοσταλγία καθώς άρχισαν να χαλάνε τα πράγματα στην περιοχή να φυτρώνουνε οι πολυκατοικίες οι άχαρες και να γκρεμίζονται εικόνες στην ουσία όχι σπίτια, εικόνες που είχαμε επί χρόνια ενστερνιστεί και άρχισα να γκρινιάζω και να λέω: "Θεέ μου θα φύγω από εδώ θα πάω κάπου αλλού".

Σωστά τα λέει η ποιήτρια.
Μόνο που αυτό που περιγράφει τελείωσε κάπου εκεί στα 1960. 

Μετά άρχισε η "ανοικοδόμηση", η αντιπαροχή και οι ωραίοι κήποι γίναν "ακάλυπτοι", "θυρωρεία" και "πυλωτές". 

Η Φωκίωνος Νέγρη (που μέχρι τον πόλεμο περίπου ήταν .....ρέμα!), γέμισε καφετέριες και καφενεία μετά τα τέλη της δεκαετίας του '50 και πεζοδρομήθηκε κάπου τη δεκαετία του '80 επί δημαρχίας Δ. Μπέη.
Όλη την εικοσαετία 1950 - 1970 η Φωκίωνος Νέγρη ήταν στέκι καλλιτεχνών (στο γνωστό "πατάρι" του Φλόκα σύχναζαν από Χατζιδάκι, Γκάτσο και Καμπανέλλη μέχρι Καλουτά και Σαπφώ Νοταρά).

Την περίοδο αυτή, η Κυψέλη ήταν το ταχύτατα αναπτυσσόμενο οικιστικά τμήμα της Αθήνας που κατακλύζονταν από οικογένειες μεσοαστικού προφίλ, κάτι σαν τα Βόρεια Προάστια της δεκαετίας του '90 για να σας δώσω ένα μέτρο σύγκρισης.


2. Μην ξεχνάμε πως οι ξένοι που βρέθηκαν εδώ ήταν λόγω της φτώχειας των χωρών εκείνων. Ήλθαν να ζήσουν εδώ πέρα. Οι ξένοι (οι Αλβανοί τουλάχιστον) επιστρέφουν βέβαια στις πατρίδες τους. Το μόνο που κάνω για την Κυψέλη είναι να ζω ακόμη εκεί.
Θα πρέπει να το πούμε πάντως και αυτό, πρέπει να πω όμως ότι είναι και ένας συνεχής κίνδυνος, κινδυνεύουν οι ντόπιοι από κλοπές φοβερές ακόμη και στον δρόμο.
Σας λέω ένα πάρα πολύ συγκεκριμένο πράγμα: Πυθίας 42 ήταν το πατρικό μου όπου ζει σε ένα διαμέρισμα η αδελφή μου. Δύο φορές την πήγαν στο νοσοκομείο, δύο φορές την παραμόρφωσε ένας έξω από το σπίτι διότι δεν έβρισκε τα κλειδιά για να μπει μέσα…
Την πρώτη φορά και εκείνη και τον άνδρα της επί δύο ώρες τους έκλεισαν το στόμα, τους έκλεισαν στο μπάνιο και έκλεβαν το σπίτι ανενόχλητοι.
Περιορισμένα περιστατικά ναι αλλά ο φόβος είναι απεριόριστος. Δεν θέλω να πω ότι οι ξένοι της Κυψέλης είναι και ληστές.

Η Κυψέλη έπαψε να είναι η μεσοαστική Αθηναϊκή συνοικία και μαζί της η Φωκίωνος Νέγρη έπαψε να είναι ένα δεύτερο Κολωνάκι κάπου εκεί στο τέλος της δεκαετίας του '80.

Οι λόγοι απλοί: Ακμή και Παρακμή.

Οι πολυκατοικίες είχαν πια παλιώσει, ελεύθερος οικοδομήσιμος χώρος δεν υπήρχε όπως στο παρελθόν, το νέφος και η κυκλοφορία στο κέντρο της πόλης ήταν πια εφιαλτικά, και οι μεσοαστοί οικογενειάρχες των επόμενων γενεών με εισοδήματα που άρχιζαν σιγά-σιγά να ανεβαίνουν αναζητούσαν κατοικία σε άλλες νεόκτιστες, πιο φρέσκες πιο μοδάτες περιοχές στην περιφέρεια της downtown Αθηναϊκής μητρόπολης. Οι δυναμικά αναπτυσσόμενοι αυτοί πληθυσμοί μετακινήθηκαν οριστικά σε Μαρούσι, Χαλάνδρι, Βριλήσσια, Αργυρούπολη, Γλυφάδα, κλπ.

Η Κυψέλη απέμεινε μια περιοχή με κατοίκους που δεν μπόρεσαν για οικονομικούς και μόνο λόγους να ακολουθήσουν την νέα πραγματικότητα, δηλαδή ανθρώπους με χαμηλότερα εισοδήματα και υπερήλικες συνταξιούχους.
Ως φυσική συνέπεια η πληθυσμιακή πίεση μειώθηκε, οι αξίες των ακινήτων έπεσαν, η περιοχή υποβαθμίστηκε και κάπου εκεί (μέσα δεκαετίας '90) εμφανίζεται το κύμα της μετανάστευσης από αλλοδαπούς που κατακλύζουν τα παλιά, άδεια και -πλέον- φτηνά ακίνητα της περιοχής.
Η Κυψέλη "φτωχαίνει" ταξικά και αναπότρεπτα η ταξική "παρακμή" φέρνει μαζί την παραβατικότητα και το έγκλημα. 

Αυτή είναι η απλή, καθαρή αλήθεια.


3. Πάντως εάν πάει κανείς στην πλατεία της Κυψέλης, δεν έχει χώρο να πατήσει. Στα δε παγκάκια κάθονται άνθρωποι ξένοι - πολύ φυσικό βέβαια πώς να περάσουν την ώρα τους - και παίζουν κάτι δικά τους χαρτιά και με χαρτάκια γεμίζει ο τόπος.
Βεβαίως οι Κυψελιώτες έχουν εκτοπιστεί, αυτό είναι μια πραγματικότητα, βεβαίως τους αγάπαμε τους ξένους αφού φύγαν από εκεί για έλθουν και να ζήσουν να δουλέψουν αλλά κάπως πρέπει να μοιραστούν οι χώροι.
..........................
Εγώ συνήθισα με τους ξένους, να ξυπνώ και να τους βλέπω. Έχω συναντήσει πολλούς μαύρους με καρότσια του σούπερ μάρκετ… έχει όμως κι έναν μόδιστρο πακιστανό η γειτονιά μου που δεν τον φτάνει κανείς στο διόρθωμα, Φαέθοντος βρίσκεται… και ανδρικά και γυναικεία.

Η φύση δεν αγαπά το κενό.
Όταν οι Έλληνες εγκατέλειψαν την περιοχή, έφτασαν οι αλλοδαποί μετανάστες να καλύψουν το κενό. Ο μετανάστης δεν έχει χρήματα. Θα καταφύγει εκεί που κυριαρχεί η υποβάθμιση.
Οι ξένοι είναι το κερασάκι στην τούρτα της παρακμής της Κυψέλης. Όπως ακριβώς και στα Πατήσια, στην Αχαρνών, στον Άγιο Παντελεήμωνα, στην Πλατεία Αττικής, στον Κολωνό.



4. Είναι περιοχή μετάβασης η Κυψέλη, όλοι σχεδόν έχουν ζήσει εδώ. Φιλόξενη περιοχή.
Μετάβασης, διότι κρίθηκε αυτομάτως επειδή ήταν προσιτή, δεν μπορούσαμε να πάμε στο Κολωνάκι.
Μακάρι να μην υπήρχε αυτό το θέμα της πείνας, μακάρι οι φυλές του κόσμου να ήταν ανακατωμένες, εδώ πια είναι ένα πρόβλημα πώς συντηρούνται αυτοί οι άνθρωποι. 

Κάποτε ήταν έτσι.
Ναι, όλοι σχεδόν είχαν ζήσει εδώ.
Όλοι όσους θυμάται από τα νιάτα της η κα Δημουλά. Όχι γιατί η περιοχή ήταν "φιλόξενη", αλλά γιατί όταν η κα Δημουλά ήταν νέα, ήταν νέα και η περιοχή, νέοι και οι κατοικοί της.
Και οι νέοι της εποχής, οι μεσοαστοί της εποχής, επέλεγαν την Κυψέλη αντί για το Κολωνάκι για οικονομικούς δηλ. ταξικούς λόγους.
Σήμερα για τους ίδιους οικονομικούς δηλ. ταξικούς λόγους την περιοχή την επιλέγουν οι μετανάστες. 
Αν το αντιληφθούμε αυτό τα πράγματα είναι απλά. 

Αν πάλι επιμένουμε να ζούμε με την μελαγχολική ανάμνηση του νεανικού μας παρελθόντος, τότε είμαστε απλά η φωνή ενός γέρου που ζει με τις αναμνήσεις.......

"Η ζωή αλλάζει

δίχως να κοιτάζει

τη δική σου μελαγχολία",

έλεγε κάποτε ο Σαββόπουλος προσθέτοντας

"κι έρχεται η στιγμή

για ν' αποφασίσεις

με ποιους θα πας

και ποιους θ' αφήσεις"

Υ.Γ.: Το κείμενο το γράφω με την εμπειρία που μου επιτρέπουν τα τελευταία 40 χρόνια της ζωής μου που πέρασα μεταξύ Πλ Αμερικής - Φωκίωνος Νέγρη - Πλ. Κυψέλης. "Πάνω-κάτω η Πατησίων" που ΄λεγε και μια άλλη ποιήτρια: Η Κατερίνα Γώγου.