Η αποποινικοποίηση της χρήσης ψυχότροπων ουσιών

Σύμφωνα με δημοσιεύματα (πηγή) η κυβέρνηση ετοιμάζει νομοσχέδιο για την αποποινικοποίηση της χρήσης "ναρκωτικών ουσιών".

Να αποσαφηνίσω εδώ ότι ο όρος "ναρκωτικές ουσίες" είναι παντελώς λανθασμένος. Δεν μπορείς να τσουβαλιάσεις ένα πλήθος διαφορετικών ουσιών που προκαλούν από απλή ευφορία, μέχρι καταστολή, ή διέγερση ή ακόμα και παραίσθηση (δηλ. τελείως αντίθετα μεταξύ τους αποτελέσματα) και να χαρακτηρίσεις όλα αυτά συλλήβδην ως "ναρκωτικά". Ο σωστός όρος είναι "ψυχότροπες ουσίες", δηλ. ουσίες που επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και επηρεάζουν τη ψυχική διάθεση του χρήστη.

Από κει και πέρα δεν υπάρχει σαφής πληροφόρηση για το ποιες θα είναι οι ακριβείς προβλέψεις του νομοσχεδίου. Για να μην λοιπόν συζητάμε πάνω σε εικασίες, θα σας πω ποια είναι η δική μου άποψη για το θέμα:

1. Ψυχότροπες ουσίες υπάρχουν όσο καιρό υπάρχει και ο Άνθρωπος. Δεν έχει υπάρξει ιστορικά καμία ανθρώπινη κοινωνία στην οποία να μην γίνονταν χρήση ψυχότροπων ουσιών. Είτε μιλάμε για τη μπύρα που ανακάλυψαν οι προϊστορικοί κάτοικοι της Μεσοποταμίας, είτε μιλάμε για το κρασί που κατανάλωναν οι Αρχαίοι Έλληνες, είτε για τον "καπνό" που εισέπνεε η Πυθία, είτε για τον Αραβικό καφέ, είτε για τα φύλλα κόκας που μασούν επί χιλιάδες χρόνια οι κάτοικοι των Άνδεων, είτε για το χασίς των αραβικών αυλών (το οποίο χρησιμοποιήθηκε σε αντικατάσταση του απαγορευμένου από την Ισλαμική Θρησκεία αλκοόλ), είτε για τη χρήση κοινού ταμπάκου, ΠΑΝΤΑ οι άνθρωποι έκαναν και θα συνεχίζουν να κάνουν χρήση ψυχότροπων ουσιών. Και θα κάνουν χρήση γιατί ο Άνθρωπος ως βιολογικό είδος αρέσκεται εγγενώς να ψάχνει τρόπους για να διαμορφώνει την ψυχική του διάθεση.
2. Τα αποτελέσματα της χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών στις κοινωνίες έχουν να κάνουν περισσότερο με τα κοινωνικά ήθη και πολύ λιγότερο με την φύση αυτών των ουσιών. Για παράδειγμα στην Αρχαία Ελλάδα ήταν απολύτως αποδεκτή η χρήση (έστω νερωμένου) κρασιού στα συμπόσια, όμως όταν κάποιος κατανάλωνε τόσο ώστε να τρεκλίζει, τότε γίνονταν ο περίγελος της παρέας. Σήμερα πάλι, αν κάποιος στην παρέα μας μεθύσει τον αντιμετωπίζουμε μάλλον με συμπάθεια και στοργή. Για σκεφτείτε όμως αν στην παρέα μας εκεί που κάτσαμε να φάμε ένα μεσημέρι, ένας από τους φίλους μας εμφανιστεί μαστουρωμένος από βαρβιτουρικά. Η κατάστασή του θα προσομοιάζει αυτή ενός βαριά μεθυσμένου, λέτε όμως να έχει την ίδια κοινωνική "αποδοχή";;;; Τέλος, είναι γνωστό ότι ο διάσημος Άγγλος φιλέλληνας και λόγιος Λόρδος Βύρων αλλά και πολλοί άλλοι Αστοί του 19ου αιώνα (πηγή) έκαναν συστηματική χρήση οπιούχων χωρίς αυτό να τους στιγματίζει κοινωνικά.
3. Είναι σαφές ότι οι περισσότερες ψυχότροπες ουσίες (π.χ. οπιούχα, αλκοόλ, νικοτίνη, κ.ά.) δημιουργούν σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό εξάρτηση στον χρήστη τους. Αν τώρα κάποιος χρήστης γίνει τελικά εξαρτημένος, αυτό έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες, διαφορετικής κατά περίπτωση βαρύτητας, όπως: α) είδος της ουσίας, β) συχνότητα χρήσης της ουσίας, γ) κοινωνική κατάσταση του χρήστη. Υπάρχει όμως και μία εξαιρετικά κρίσιμη παράμετρος. Αν ο χρήστης είναι εξαρτησιογόνα προσωπικότητα ή όχι. Και κατά κανόνα οι εξαρτημένοι χρήστες είναι εξαρτησιογόνες προσωπικότητες, γεγονός που μπορεί να οφείλεται σε πολλούς προσωπικούς ή κοινωνικούς λόγους, ανάμεσα σε αυτούς και σε καθαρά ψυχιατρικούς λόγους. Άρα η ψυχοσύνθεση του εξαρτημένου χρήστη είναι μάλλον αρκετά συγκεκριμένη και γι αυτό ο εξαρτημένος χρήστης πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ασθενής.
   
4. Η χρήση ψυχότροπων ουσιών είναι ένα καθαρό προσωπικό ζήτημα ατομικής επιλογής και ελευθερίας. Δεν αφορά (και δεν βλάπτει) κανέναν άλλον εκτός από τον χρήστη. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση που χρήστης υπό την επήρεια ψυχότροπων ουσιών μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια άλλων ανθρώπων (π.χ. μεθυσμένος οδηγός). Αλλά τέτοιες συμπεριφορές ήταν και συνεχίζουν (σωστά) να είναι ποινικά κολάσιμες.

Έχοντας λοιπόν στο μυαλό τα παραπάνω, προσωπικά θα πρότεινα τα εξής:

• Πλήρης αποποινικοποίηση της χρήσης κάθε ψυχότροπης ουσίας. Εξαίρεση πρέπει να υπάρξει μόνο όταν η χρήση γίνεται με τρόπο που μπορεί να βλάψει άλλον πολίτη (π.χ. κατά τη διάρκεια οδήγησης ή χειρισμού μηχανημάτων, κλπ) όπως ισχύει και σήμερα για το αλκοόλ. Με την πλήρη αποποινικοποίηση παύει πλέον το κυνήγι των μαγισσών που λέγονται χρήστες. Είναι τραγικά απαράδεκτο να κατεστρέφονται ζωές ανθρώπων που οδηγούνται στα δικαστήρια μόνο και μόνο γιατί στις διακοπές τους άναψαν ένα τσιγαριλίκι στην παραλία........
• Κάθε εξαρτημένος χρήστης θα πρέπει να μπορεί να πηγαίνει σε οποιοδήποτε Κρατικό νοσοκομείο και εκεί με μία κάρτα που θα του έχει χορηγήσει η πολιτεία (η οποία θα πιστοποιεί την ιδιότητα του χρήστη), να μπορεί δωρεάν και χωρίς χρονοβόρες διαδικασίες να παίρνει την ημερήσια δόση του. Με την κίνηση αυτή και ζωές θα σώζονται και σοβαρές πιθανότητες απεξάρτησης του κάθε εξαρτημένου θα δημιουργούνται και κυρίως θα έσπαγε επιτέλους ο φαύλος κύκλος Χρήση-Εξάρτηση-Αναζήτηση ουσιών-Παραβατικότητα-Βαποράκια. Με τον απλό αυτό τρόπο δεν θα υπάρχει πλέον χώρος για Εμπόρους, ενώ χιλιάδες εξαρτημένοι θα ξεφύγουν από την εξαθλίωση στην οποία είναι σήμερα καταδικασμένοι να "ζουν".
  

Με τα δύο αυτά απλά μέτρα μειώνεται σημαντικά η σχετιζόμενη με τις ουσίες εγκληματικότητα, αποσυμφορίζονται οι φυλακές, πατάσσεται σε μεγάλο βαθμό το εμπόριο και κυρίως απομυθοποιούνται όλες αυτές οι ουσίες που μέχρι σήμερα περιβάλλονται από τον "αίγλη" του Απαγορευμένου. Βέβαια, μαζί με την πάταξη του εμπορίου, κάποιοι θα χάσουν τα απίστευτα λεφτά που καθημερινά κερδίζονται στην πλάτη των εξαρτημένων. Και αυτό είναι το βασικό σημείο που με κάνει να μην είμαι και πολύ αισιόδοξος για την εφαρμογή αντίστοιχων μέτρων.......

Μένει μόνο ένα πρόβλημα, το πιο βασικό: Πως θα πεισθούν οι άνθρωποι να περιορίσουν δραστικά τη χρήση τέτοιων ουσιών, πως δηλαδή θα πεισθούν ότι όλα αυτά δεν τους είναι απαραίτητα για να ζήσουν αρμονικά την ζωή τους. Αυτό όμως απαιτεί ριζική αναδιάρθρωση της κοινωνίας κάτι που είναι εντελώς άλλης τάξης ζήτημα. Και δυστυχώς, όταν η Κοινωνία βυθίζεται σε Κρίση, τότε όλο και περισσότεροι θα καταφεύγουν στις "λύσεις" που προσφέρουν οι ουσίες.... Όμως, και σε αυτή την περίπτωση η Καταστολή ΔΕΝ δίνει λύσεις, μόνο δημιουργεί παραπάνω προβλήματα....