Σάββατο 5 Μαρτίου 2011

Δύση και Αραβικός Κόσμος


(Μέρος 1ο)

Οι σχέσεις ανάμεσα στη Δύση και τον Αραβικό κόσμο τα τελευταία τουλάχιστον 100+ χρόνια, είναι σχέσεις πρακτικά μονομερείς. Ο Αραβικός κόσμος αντιμετωπίστηκε ως πεδίο άσκησης της Δυτικής αποικιοκρατικής πολιτικής που ενδυναμώθηκε ακόμα περισσότερο έπειτα από την μεταπολεμική ανακάλυψη των κοιτασμάτων πετρελαίου στη Μέση Ανατολή.

Μετά την διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας τον 19ο αιώνα, Βρετανοί και οι Γάλλοι χώρισαν τον Αραβικό χώρο (Μέση Ανατολή, Β. Αφρική) σε κράτη - προτεκτοράτα, με την χρήση του πολύτιμου επιστημονικού και εθνολογικού εργαλείου που λέγεται .........χάρακας! Μια απλή ματιά στο χάρτη της περιοχής αποδεικνύει ότι τα σύνορα των Αραβικών κρατών μοιάζουν περισσότερο με τετραγωνισμένα οικόπεδα σε πολεοδομικό σχέδιο παρά με σύνορα κρατών.

Εφαρμόστηκε λοιπόν σε πρώτη φάση εναντίον των Αράβων η κλασική πετυχημένη Εγγλέζικη αρχή του "διαίρει & βασίλευε" απέναντι σε ένα έθνος με μακρόχρονη πολιτιστική παράδοση που μόλις εισέρχονταν στον μοντέρνο κόσμο μετά την Οθωμανική κατοχή. Κανείς ποτέ βέβαια δεν κατάλαβε σε τι διαφέρει η "εθνική" ταυτότητα του Ιρακινού σε σχέση με αυτή του Ιορδανού ή του Σύριου....

Ακολουθώντας λοιπόν τις ιστορικές εξελίξεις και την ανακάλυψη των πετρελαιοπηγών, η Δύση στη λογική και πάλι του "διαίρει & βασίλευε" εγκατέστησε μετά το τέλος του Β' ΠΠ (κλέβοντας βεβαίως τα αραβικά εδάφη της Παλαιστίνης και δημιουργώντας εκατόμβες αθώων θυμάτων) και έναν τοποτηρητή της στην περιοχή . Ο τοποτηρητής δεν είναι άλλος από το κράτος του Ισραήλ.

Έρχεται όμως το πλήρωμα του χρόνου και το ξεδόντιασμα του Βρετανικού αυτοκρατορικού Λέοντα παράγει ανά τον κόσμο τα λεγόμενα αντι-αποικιακά, απελευθερωτικά κινήματα. Στον Αραβικό κόσμο αυτή η πολιτική τάση εκφράζεται κυρίως μέσα από τα λεγόμενα Μπααθικά κινήματα που αναπτύσσονται σε όλο σχεδόν το αραβικό έθνος. Χαρακτηριστικά αυτών των πολιτικών κινημάτων είναι ο έντονος αντι-ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας σε ένα μείγμα με πατριωτικά, αλλά και σοσιαλιστικά χαρακτηριστικά που εστιάζουν κυρίως στη δημιουργία κοινωνικού κράτους. Κύριος εκφραστής αυτού του κινήματος είναι ο Αιγύπτιος ηγέτης Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσσερ, που κατορθώνει να διώξει τους δυτικούς από την οικονομική και πολιτική διοίκηση της Αιγύπτου και να εθνικοποιήσει την πολύτιμη για τη Δύση διώρυγα του Σουέζ μετά την αποτυχημένη Αγγλο-γαλλική στρατιωτική επέμβαση του 1956. Έτσι, οι ξεπεσμένοι πλέον Αγγλο-γάλλοι αποχωρούν πολιτικά από την περιοχή και τη θέση τους καταλαμβάνουν πια οι Αμερικάνοι, οι οποίοι εναγκαλίζονται πλήρως με το νεοϊδρυθέν Ισραήλ, που και επίσημα πλέον εκπροσωπεί την Δυτική πολιτική στην Μέση Ανατολή.

Από την άλλη πλευρά ο Μπααθισμός επεκτείνεται σε όλο σχεδόν τον αραβικό κόσμο. Μαζί με την Αίγυπτο ακολουθούν Συρία, Ιράκ, Ιορδανία (η οποία όμως κρατάει το βασιλιά της) και η Λιβύη. Η Αλγερία κατορθώνει το 1962 να διώξει τους Γάλλους αποικιοκράτες. Δημιουργείται η ιδεολογία του Παναραβισμού ως αντίδραση στην υποστηριζόμενη από τους Αμερικανούς Ισραηλινή πολιτική στην περιοχή, μια πολιτική που ξεσπιτώνει αραβικούς πληθυσμούς από τα πατρογονικά τους εδάφη. Ανακλαστικά, από τη στιγμή που οι ΗΠΑ υποστηρίζουν το Ισραήλ, ο Αραβικός κόσμος προσεγγίζει την ΕΣΣΔ κυρίως για στρατιωτική και τεχνολογική υποστήριξη, όχι όμως πολιτικά. Ακολουθούν 2 μεγάλοι αραβοϊσραηλινοί πόλεμοι (1967, 1973) και πλήθος μικρότερες συρράξεις. Η αραβοϊσραηλινή αντιπαράθεση είναι πλέον το κέντρο του ψυχρού πολέμου ΗΠΑ-ΕΣΣΔ.

Η συνέχεια λίγο-πολύ γνωστή. Το Ισραήλ επιβιώνει, η ΕΣΣΔ καταρρέει, οι Άραβες βάζουν νερό στο κρασί τους, η Δύση όμως εκδικείται............

Οι Μπααθιστές που ήταν εξαρχής "μαύρα πρόβατα" για τη Δύση, αλώνονται με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο. Η Αίγυπτος πλέον υπό τον Μουμπάρακ γίνεται ο Νο2 σύμμαχος των ΗΠΑ στη Μ. Ανατολή μετά το Ισραήλ, ο Καντάφι "συνεργάζεται" πλήρως μετά το 1990, το Ιράκ καταλαμβάνεται από Δυτικά στρατεύματα, η Ιορδανία κόβει τους δεσμούς της με τους παλαιστίνιους, η επανάσταση στην Αλγερία γίνεται καθεστώς, η Συρία κάθεται στ' αυγά της, κλπ.

Έτσι, απομένουν στη Μέση Ανατολή δύο είδη Αραβικά καθεστώτα:
  • οι συμβιβασμένοι (ή αν προτιμάτε οι "ηττημένοι") και
  • οι μόνιμοι συνεργάτες της Δύσης (Σαουδική Αραβία και κάτι Εμιράτα του κόλπου).

Και μέχρις εδώ όλα καλά για τη Δύση. Έλα όμως που πάντα στην ιστορία όλο και κάτι θα ξεμείνει. Και στην περίπτωσή μας ξέμεινε ένας λαός με μεγάλη ιστορία -ο Αραβικός- που νοιώθει προδομένος στα εθνικά του ζητήματα (παλαιστινιακό) και τελματωμένος μέσα σε ένα ασφυκτικό πολιτικό καθεστώς που παραμένει απαράλλαχτο επί δεκαετίες. Μην γελιόμαστε όμως. Και τα δύο αυτά δεινά είναι αποτέλεσμα 100% του Δυτικού σχεδιασμού και της Δυτικής πολιτικής απέναντι στους Άραβες.

Και εδώ μπαίνει ένας καθοριστικός παράγοντας:
Τα Μπααθικά κόμματα είχαν ένα βασικό πολιτικό μειονέκτημα. Δεν επέτρεψαν την δημιουργία καμίας πολιτικής δράσης εντός των αραβικών χωρών. Έτσι, μετά την κατάρευση ή την απαξίωση των αραβικών καθεστώτων, η μόνη υπαρκτή πολιτική δύναμη αυτή τη στιγμή στον Αραβικό κόσμο είναι το Πολιτικό Ισλάμ.

Το ζήτημα λοιπόν είναι αν το ποτάμι του πολιτικού ισλαμισμού μπορεί να γυρίσει πίσω.
Ή μάλλον το ζήτημα είναι αν το ποτάμι στη συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία θα έπρεπε να γυρίσει πίσω!

Φαίνεται ότι η Δύση έσπειρε ανέμους και αναμένεται να θερίσει θύελλες....



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου