(Στη φωτό εικονίζεται ο δολοφονηθείς βουλευτής της ΕΔΑ Γ. Λαμπράκης, διαμαρτυρόμενος για την παρεμπόδιση ομιλίας του από αντι-συγκεντρώσεις παρακρατικών) Διάβασα χθες ένα άρθρο του γνωστού δημοσιογράφου Γ. Παπαχρήστου στα ΝΕΑ και ειδικά την κατάληξη του άρθρου, όπου ο δημοσιογράφος αναρωτιέται σε σχέση με τις συγκεντρώσεις αποδοκιμασίας πολιτών κατά πολιτικών:
"Συγγνώμη, χώρα είναι αυτή ή ζούγκλα; Υπάρχει δημοκρατία ή μήπως είμαστε όμηροι μιας φασίζουσας μειοψηφίας που επιχειρεί να μας επιβάλει τη θέλησή της; Και ποια η θέση της συντεταγμένης πολιτείας απέναντι σε όλα αυτά;
Εδώ πια το θέμα κινδυνεύει να ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Είναι δημοκρατικό δικαίωμα οι αντισυγκεντρώσεις; Κι αν είναι, τότε γιατί στη δεκαετία του '60 καταδικάζαμε τους «γκοτζαμάνηδες» και τα «τρίκυκλά» τους;"
Διαβάζοντας λοιπόν το άρθρο, αναρωτήθηκα μήπως τελικά ο δημοσιογράφος έχει δίκιο. Μήπως δηλαδή η μάζωξη ανθρώπων έξω από ένα χώρο όπου θα εμφανιστεί κάποιος πολιτικός έχει χαρακτήρα που υπερβαίνει τους δημοκρατικούς κανόνες.
Καταρχήν ναι, θα μπορούσε κανείς θεωρητικά να ισχυριστεί ότι δεν αποτελεί υπόδειγμα δημοκρατικής συμπεριφοράς να γιουχάρεις κάποιον και να μην τον αφήνεις να μιλήσει.
Απ' αυτό το σημείο όμως μέχρι να φτάσουμε να μιλάμε για τακτικές τύπου "γκοτζαμάνηδων" και "τρίκυκλων", υπάρχει αβυσσαλέα απόσταση.
Να εξηγήσω σύντομα τι σημαίνει τακτική "γκοτζαμάνηδων" και "τρίκυκλων".
Την δεκαετία του '50 - '60 (συγκεκριμένα μέχρι το 1956 ως το 1963) κυβερνούσε η συντηρητική παράταξη της ΕΡΕ (υπό τον Κ. Καραμανλή), ενώ από το 1965 και μετά μέχρι τη Χούντα της 21ης Απριλίου 1967 η κυβέρνηση ήταν στα χέρια της Ένωσης Κέντρου (υπό τον Γ. Παπανδρέου). Οι εποχές ήταν πολύ σκληρές, πολλοί αντιφρονούντες ήταν εκτοπισμένοι στα ξερονήσια και όσοι ήσαν ελεύθεροι έπρεπε να διαθέτουν "πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων" για να εξασφαλίσουν ακόμα και μία άδεια μικροπωλητή. Εκείνες λοιπόν τις σκληρές εποχές και ειδικά στις εκλογές του 1956, 7 μόλις χρόνια μετά το τέλος του εμφυλίου, συνασπισμός κομμάτων όπου συμμετείχε και η ΕΔΑ (το μόνο κόμμα της αριστεράς καθώς του ΚΚΕ ήταν εκτός νόμου) είχε πρωτεύσει στις εκλογές, αλλά το εκλογικό σύστημα "έβγαλε" κυβέρνηση Καραμανλή.
Τότε λοιπόν, είχαν δημιουργηθεί παρακρατικές οργανώσεις με σκοπό να δημιουργούν αντι-συγκεντρώσεις κάθε φορά που στελέχη της ΕΔΑ διοργάνωναν ομιλίες. Στόχος των παρακρατικών αυτών δράσεων ήταν να εμποδιστεί η πολιτική δράση κυρίως της ΕΔΑ, αλλά και άλλων δημοκρατικών φορέων. Κορύφωση αυτής της πρακτικής ήταν η αντισυγκέντρωση της 22/05/1963 στη Θεσσαλονίκη όπου κατά την προσέλευση του βουλευτή της ΕΔΑ Γρ. Λαμπράκη στο χώρο της ομιλίας, ένα τρίκυκλο εμφανίστηκε μέσα από την αντισυγκέντρωση με οδηγό κάποιον Γκοτζαμάνη ο οποίος χτύπησε με γκλομπ τον βουλευτή στο κεφάλι, με αποτέλεσμα τον θάνατό του λίγες μέρες μετά.
Η τακτικές λοιπόν αυτές των "τρικύκλων" δεν έχουν καμία σχέση με τις σημερινές αντιδράσεις διαφόρων πολιτών. Συγκεκριμένα, οι βασικές διαφορές είναι ότι:
Αυτά τα δύο χαρακτηριστικά διαφοροποιούν πλήρως την τότε κατάσταση σε σχέση με την σημερινή, αφού:
Αυτά για να μην δημιουργούνται (σκόπιμες ή μη) συγχύσεις με καταδικασμένες πρακτικές άλλων εποχών. Οι σημερινές συγκεντρώσεις αποδοκιμασίας εφόσον δεν ασκείται σωματική βία, είναι απόλυτα εντός των δημοκρατικών πλαισίων, πάντα κατά την άποψή μου.
Διαβάζοντας λοιπόν το άρθρο, αναρωτήθηκα μήπως τελικά ο δημοσιογράφος έχει δίκιο. Μήπως δηλαδή η μάζωξη ανθρώπων έξω από ένα χώρο όπου θα εμφανιστεί κάποιος πολιτικός έχει χαρακτήρα που υπερβαίνει τους δημοκρατικούς κανόνες.
Καταρχήν ναι, θα μπορούσε κανείς θεωρητικά να ισχυριστεί ότι δεν αποτελεί υπόδειγμα δημοκρατικής συμπεριφοράς να γιουχάρεις κάποιον και να μην τον αφήνεις να μιλήσει.
Απ' αυτό το σημείο όμως μέχρι να φτάσουμε να μιλάμε για τακτικές τύπου "γκοτζαμάνηδων" και "τρίκυκλων", υπάρχει αβυσσαλέα απόσταση.
Να εξηγήσω σύντομα τι σημαίνει τακτική "γκοτζαμάνηδων" και "τρίκυκλων".
Την δεκαετία του '50 - '60 (συγκεκριμένα μέχρι το 1956 ως το 1963) κυβερνούσε η συντηρητική παράταξη της ΕΡΕ (υπό τον Κ. Καραμανλή), ενώ από το 1965 και μετά μέχρι τη Χούντα της 21ης Απριλίου 1967 η κυβέρνηση ήταν στα χέρια της Ένωσης Κέντρου (υπό τον Γ. Παπανδρέου). Οι εποχές ήταν πολύ σκληρές, πολλοί αντιφρονούντες ήταν εκτοπισμένοι στα ξερονήσια και όσοι ήσαν ελεύθεροι έπρεπε να διαθέτουν "πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων" για να εξασφαλίσουν ακόμα και μία άδεια μικροπωλητή. Εκείνες λοιπόν τις σκληρές εποχές και ειδικά στις εκλογές του 1956, 7 μόλις χρόνια μετά το τέλος του εμφυλίου, συνασπισμός κομμάτων όπου συμμετείχε και η ΕΔΑ (το μόνο κόμμα της αριστεράς καθώς του ΚΚΕ ήταν εκτός νόμου) είχε πρωτεύσει στις εκλογές, αλλά το εκλογικό σύστημα "έβγαλε" κυβέρνηση Καραμανλή.
Τότε λοιπόν, είχαν δημιουργηθεί παρακρατικές οργανώσεις με σκοπό να δημιουργούν αντι-συγκεντρώσεις κάθε φορά που στελέχη της ΕΔΑ διοργάνωναν ομιλίες. Στόχος των παρακρατικών αυτών δράσεων ήταν να εμποδιστεί η πολιτική δράση κυρίως της ΕΔΑ, αλλά και άλλων δημοκρατικών φορέων. Κορύφωση αυτής της πρακτικής ήταν η αντισυγκέντρωση της 22/05/1963 στη Θεσσαλονίκη όπου κατά την προσέλευση του βουλευτή της ΕΔΑ Γρ. Λαμπράκη στο χώρο της ομιλίας, ένα τρίκυκλο εμφανίστηκε μέσα από την αντισυγκέντρωση με οδηγό κάποιον Γκοτζαμάνη ο οποίος χτύπησε με γκλομπ τον βουλευτή στο κεφάλι, με αποτέλεσμα τον θάνατό του λίγες μέρες μετά.
Η τακτικές λοιπόν αυτές των "τρικύκλων" δεν έχουν καμία σχέση με τις σημερινές αντιδράσεις διαφόρων πολιτών. Συγκεκριμένα, οι βασικές διαφορές είναι ότι:
- Οι τότε αντι-συγκεντρώσεις ήταν αποδεδειγμένα οργανωμένες από κλιμάκια της τότε εξουσίας (υπηρεσίες Ασφαλείας, ΚΥΠ, κλπ)
- Οι τότε αντι-συγκεντρώσεις στόχευαν στην φίμωση και στην τρομοκράτηση της Αντιπολίτευσης.
Αυτά τα δύο χαρακτηριστικά διαφοροποιούν πλήρως την τότε κατάσταση σε σχέση με την σημερινή, αφού:
- Οι σημερινές συγκεντρώσεις δεν έχουν οργανωτική σχέση με Κρατικούς (ή Παρα-κρατικούς) Μηχανισμούς
- Οι σημερινές συγκεντρώσεις δεν έχουν στόχο τη φίμωση κάποιων κυβερνητικών βουλευτών. Άλλωστε, η "φωνή" της κυβερνητικής πολιτικής ακούγεται καθημερινά από όλα τα ΜΜΕ σε βαθμό που μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμα και προπαγάνδα.
- Οι σημερινές συγκεντρώσεις είναι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κατά της κυβερνητικής πολιτικής. Επ' αυτού έχω σχολιάσει εδώ.
Αυτά για να μην δημιουργούνται (σκόπιμες ή μη) συγχύσεις με καταδικασμένες πρακτικές άλλων εποχών. Οι σημερινές συγκεντρώσεις αποδοκιμασίας εφόσον δεν ασκείται σωματική βία, είναι απόλυτα εντός των δημοκρατικών πλαισίων, πάντα κατά την άποψή μου.
Υ.Γ.: Διαβάστε την μαρτυρία του δημοσιογράφου Μανώλη Κυπραίου εδώ. Ο Μανώλης Κυπραίος έχασε πλήρως την ακοή του έπειτα από απρόκλητη επίθεση των ΜΑΤ εναντίον του στην διαδήλωση της 15/6.
Απλά, πρόκειται για συγκλονιστική μαρτυρία.....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου